The concept of fairness as a criterion for the assessment of the personal income tax in Poland
DOI:
https://doi.org/10.15290/oes.2021.04.106.07Słowa kluczowe:
personal income tax, tax exemption, tax fairnessAbstrakt
Purpose – The aim of the article is to present the essence of tax justice in relation to the personal income tax in Poland.
Research method – The realisation of the aim required using the method of descriptive and comparative analysis to assess the fairness of charging the personal income tax.
Results – The results of the empirical study on the personal tax structure point to the progressive tax as the one which better fulfils the concept of tax justice. The common acceptance of the tax progression confirms the deeply rooted sense of vertical equity in the Polish society. According to this, higher taxes should be paid by the rich, while the less wealthy should be charged with lower taxes. Unfortunately, the structure of the personal income tax in Poland does not reflect this. On the basis of the evolution of the PIT tax structure, it is possible to determine flattening of the progression due to the introduction of the two-stage tax scale. What is more, one may experience frequent ethical doubts connected with tax exemptions, and especially with the rules of granting them.
Originality / value / implications / recommendations – Author’s own evaluation of the personal income tax in terms of tax fairness.
Article received on 19 June 2021, accepted on 24 September 2021.
Bibliografia
Aksman E., 2010, Redystrybucja dochodów i jej wpływ na społeczny w Polsce w latach 1995-2007, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Aronson R.J., Lambert P.J., 1994, Decomposing the Gini coefficient to reveal the vertical, horizontal, and reranking effects of income taxation, “National Tax Journal”, vol. 47(2), pp. 273-294, DOI: 10.1086/NTJ41789068.
Durczyńska M., 2016, Zakres ulg w polskim systemie podatkowym, [w:] Dylematy reformy systemu podatkowego w Polsce, Dzwonkowski H., Kulicki J. (red.), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Dziemianowicz R.I., 2007, Efektywność systemu opodatkowania rolnictwa, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Famulska T., 1996, Sprawiedliwość podatkowa, „Przegląd Podatkowy” nr 5, s. 3-4.
Gomułowicz A., 2001, Zasada sprawiedliwości podatkowej, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
Kiwak W., 2006, Sprawiedliwość podatków, [w:] Etyka a podatki i doradztwo podatkowe, Ćwikliński H., Kubska-Maciejewska B., Geodecki Z. (red.), Wydawnictwo Wyższej Szkoły w Poznaniu, Poznań.
Kosikowski C., Ruśkowski E., 2006, Finanse publiczne i prawo finansowe, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
Kośny M., 2007, Podatki a dobrobyt społeczny, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
Kośny M., Mazurek E., 2011, Ocena niesprawiedliwości poziomej w podatku dochodowym od osób fizycznych, [w:] Statystyka i ryzyko. Społeczna rola statystyki, Ostasiewicz W. (red.), Prace Naukowe Uniwersytetu we Wrocławiu, Wrocław.
Lewkowicz-Grzegorczyk K., 2011, Realizacja zasady sprawiedliwości na przykładzie podatku dochodowego od osób fizycznych, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, nr 1(49), s. 148-170.
Lewkowicz-Grzegorczyk K., 2019, Podatek dochodowy jako instrument redystrybucji dochodów w Polsce, CeDeWu, Warszawa.
Małecka-Ziembińska E., 2006, Podatek dochodowy jako regulator dochodów osób fizycznych w Polsce okresu transformacji ustrojowej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
Marusik J., 2018, Konstytucyjne zasady sprawiedliwości, równości i powszechności opodatkowania a system ulg, zwolnień, odliczeń, kwot wolnych i kosztów w podatku dochodowym, „Studia BAS”, nr 2(54), s. 67-91, DOI.10.31268/StudiaBAS.2018.04.
Murphy L., Nagel T., 2002, The myth of ownership, Oxford University Press, New York.
Sommer T., 2006, Czy da się usprawiedliwić podatki? Czyli sposoby usprawiedliwiania podatków w świetle ideologii praw człowieka, 2S Media Sp. z o.o., Warszawa.
Szołno-Koguc J., 2016, Dylematy sprawiedliwości podatkowej – równość i powszechność opodatkowania a przywileje podatkowe, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 294, s. 164-172.
Ślesicka A., 2009, Ulga podatkowa na wychowanie dzieci, „Infos BAS”, nr 5(52).
Wyszkowski A., 2010, Podatki pośrednie i dochodowe w systemie podatkowym, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Zieliński R., 2019, Personalizacja w systemie obciążeń dochodów osób fizycznych w Polsce, Wolters Kluwer Warszawa.
Article received on 19 June 2021, accepted on 24 September 2021.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autor zapoznał się i akceptuje warunki zawarte w umowie licencyjnej
